این خوبه به این رأی بدید!

ان ربی علی صراط مستقیم 

مدتها است در کشور ما برای رأی گرفتن از انسهایی که دل در گرو وظیفه ظاهرا شرعی دارند و اصطلاحا به تکلیف گرا موسوم اند گفته می شود که مثلا آقای الف خیلی انسان خوبی است و از مابقی اصلح است، ما و شما به لحاظ شرعی مکلفیم به ایشان رأی بدهیم. حتی برخی از آقایان به اصطلاح اسلام شناس در مواردی خوابی از امام زمان علیه السلام مطرح می کردند که حضرت در عالم رویا به یکی از علما گفته اند که به فلانی رأی بدهید.. خب کسانی هم که تکلیف گرایی را یک ارزش می دانند و عمیقا به این شیوه معتقدند بلافاصله و بدون تردید هم به آقای فلانی رأی می دهند. خب از نگاه مصلحت اندیشان هر چقدر تعداد این سنخ از تکلیف گرایان بیشتر و بیشتر شود به صلاح کشور است، این برخی البته در تربیت افراد تکلیف گرا، خود فایده گرایند و تکلیف گرایی در رأی دادن را به سود روابط سیاسی و حزبی خود و به نفع هم فکران خود می دانند. در این شیوه حتی اگر همان آقای فلانی بزعم خودشان دچار انحراف و کج روی و فساد و بی بصیرتی هم شد، بازهم ماجرای تکلیف گرایی تکانی نمی خورد. چون در یک مقطع وظیفه داشتند آنطور عمل کنند در یک مقطع دیگر طور دیگر... و از آنجا که تکلیف گرایان عملاً معتقدند در هر لحظه بهترین عمل را انجام می دهند دیگر جایی برای پاسخ گویی هم نمی ماند. پاسخگویی به که؟ برای چه؟ وقتی تکلیف انجام شده جایی برای پاسخگویی یا حتی عذر خواهی هم نمی ماند. در این نگاه اتفاقا کسی که تکلیفش را انجام داده نزد خداوند مأجور هم هست. خب این نگاهی است که در بین لایه های دینداران البته با الگو و سبک هیئتی جاری و ساری است و از این جهت پایگاه خوبی برای جمع کردن دوباره رأی به نفع گروهی خاص هستند، آنقدر که اسلام شناسان را از قم به تهران می کشند تا تکلیف این مقطع حساس مجددا روشن شود. تکلیف این مقطع حساس چیست؟ اگر سری به سایتهایشان بزنید خواهید دید که تلکیف این است که به فلانی دیگری رأی بدهید چون ما پشتش هستیم، ببخشید چون اصلح است، یا کلا چون خوب است، یا چون تکلیف است و اگر تکلیف نبود ما هم به میدان نمی آمدیم. یا چون اگر ایشان رأی نیاورد آقای ب رأی ها را جمع می کند و کیان قدرت و کشور به هم می ریزد و فساد همه جا را می گیرد، در این صورت شما بیایید و بین بد و بدتر این بد را که در مقابل بدتر خوب است انتخاب کنید. چه کنیم چون مقطع خیلی خیلی حساس است چاره ای نداریم جز اینکه به آقای الف رأی بدهیم ولی چون تکلیف گرائی و بصیرتشان لحظه ای است و اصطلاحا دور اندیش کوتاه مدت اند، هیچ تضمینی هم برای اینکه چند ماه پس از انتخاب آقای الف چه قرار است بشود ندارند... 

در تکلیف گرایی این مدلی اینکه چه بلایی سر اقتصاد و فرهنگ و حتی دین بیاید هم لحاظ نمی شود یا به وضوح لحاظ نمی شود، بلکه فعلا تکلیف ملاحظه می شود. تکلیف هم که اکثراً تقلیدی است.... به همین جهت است که در نگاه این دوستان تکلیف گرا حتی یک ماه پس از به قدرت رسیدن آقای الف هم قابل پیش بینی نیست که چه اتفاقی قرار است بر سر ممکلت بیاید.. کاندیدایی بسان یک هندوانه زیبای در بسته! این تمام طول و عرض برنامه این دوستان برای کشور است.  

حال بیایید وصف خوبی را تحلیل کنیم. اگر خوبی را یک مفهوم ارزشی بدانیم و ارزشها را به ارزشهای فردی و اجتماعی و سیاسی و ... تقسیم کنیم، پس خوبی در هر بعدی معنای متفاوتی خواهد داشت. خوبی اگر وصف کاندیدای ریاست جمهوری قرار می گیرد حتما علاوه بر خوبی فردی باید شامل خوبی اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و... هم بشود و خوبی در این ابعاد یعنی سابقه اجرایی، تخصص و اطلاع و حسن مدیریت و تعامل و مسئولیت پذیری و قانونگرایی و.. اگر خوبی به این معنا باشد برای شناخت این فرد به ناچار دو راه وجود خواهد داشت: یکی تن دادن به یک نظام حزبی و تکیه به سوابق و کارنامه و تعهد آن حزب خاص که مع الأسف در کشور ما چندان رونقی ندارد. برعکس، اینکه فردی از میان توده ها برخیزد به عنوان یک ارزش معرفی می شود. فردی که نه کادری دارد و نه برنامه ای و نه تخصصی و نه... ولی چون از میان توده ها برآمده مورد تایید و تمجید قرار می گیرد( و حائز این صفات می شود: مومن، انقلابی و مورد اعتماد ) و البته نتیجه اش را هم در خراب کردن کشور و حامیانش پس می دهد. اشتباه اینجا است که از میان مردم برخواستن(که البته بسیار هم در این وصف تردید وجود دارد) ملاک تام و تمام عده ای می شود که کم هم اثر گذار نبودند و نیستند.  

راه دیگر تکیه بر سوابق خود شخص در عرصه های مدیریت کلان کشور است... نه راه دیگر، حتی اینکه کسی بگوید من در عرصه های مختلف مدیریت کشور برنامه دارم و می خواهم فلان کار و بهمان کار را انجام دهم بازهم قابل اعتماد نیست. یعنی برنامه داشتن اگرچه لازم است ولی کافی نیست و باید سابقه اجرایی افراد را دید. اینکه ما به کسانی اعتماد کنیم که هیچ تضمینی برای مسئولیت و پاسخگویی خود نمی دهند و هیچگاه هم عذرخواهی نمی کنند، کاری جز سپردن کشور به دور باطل آزمون و خطا و از بین بردن فرصتها و افزایش درد و رنج انسانها کار دیگری نکرده ایم... ما نباید هربار دولتی خام را سر کار بیاوریم تا پخته شود. ما نباید به بهانه تکلیف گرایی از نتایج آشکار انسانی و اسلامی و عادلانه زیستن غافل شویم.